“De ouderenzorg moet beter en goedkoper”. Zo vertellen politici ons. Ze denken dat dit kan door ouderen die zorg nodig hebben, meer zelf te laten doen en beslissen. Dat is niet alleen goedkoper, maar ook beter, zeggen politici: wie voor zichzelf zorgt en zelf beslist, voelt meer eigenwaarde. Politici sporen niet alleen zelfstandig wonende ouderen aan om meer zelf te doen en te beslissen, maar ook ouderen die in een verpleeghuis wonen. Wat houden zelfredzaamheid en eigen regie in voor hen? Wat kunnen we hierdoor leren over de zorg voor mensen die in een verpleeghuis wonen? Deze vragen stelde ik in mijn promotieonderzoek bij de afdeling Antropologie aan de Universiteit van Amsterdam.

Anderhalf jaar was ik aanwezig in een verpleeghuis in het zuiden van het land. Ik keek mee bij de dagelijkse zorg, bij de maaltijden, was aanwezig bij teamvergaderingen, en ook bij uitstapjes met bewoners. Ik sprak met verzorgenden over de zorg, en met familieleden en bewoners over de zorg en hun leven, en over zelfredzaamheid en eigen regie.

In mijn onderzoek ga ik ervan uit dat woorden zoals zelfredzaamheid en eigen regie nooit hetzelfde betekenen in de praktijk: iedereen begrijpt deze woorden anders, en brengt ze op een andere manier in de praktijk. In mijn onderzoek probeer ik te achterhalen wat zelfredzaamheid en eigen regie betekenen volgens verzorgenden, familieleden, en bewoners. Ik keek hoe zij vorm aan de woorden proberen te geven in de dagelijkse zorg, en op welke problemen ze hierbij stuitten. Zo kon ik onderzoeken wat goede zorg is voor mensen die in het verpleeghuis wonen.

Met mijn onderzoek hoop ik bij te kunnen dragen aan maatschappelijke discussies over zelfredzaamheid, eigen regie en de kwaliteit van de ouderenzorg.

Trefwoorden: verzorgingsstaat, neoliberalisme, autonomie, eigen regie, zelfredzaamheid, verpleeghuis, zorgmedewerkers, ouderenzorg.

E-mailadres: svdbuuse@gmail.com